Skip to main content

PARTIE MASTODONTA W JASKINI NIEDŹWIEDZIEJ

2 maja 2012 roku, grupa speleologów z Sekcji Grotołazów Wrocław oraz jej sekcji-córki, Sekcji Speleologicznej „Niedźwiedzie” dokonała serii sensacyjnych odkryć, których efektem było poznanie i zbadanie ok. 1,5 km nowych, nieznanych do tej pory ciągów Jaskini Niedźwiedziej z Salą Mastodonta, oraz dobrze rozwiniętych sal i korytarzy za Salą Mastodonta. Nadano tym częściom jaskini umowną nazwę - Partie Mastodonta.

Badacze odkrywają partie mastodonta

Odkrycie i badania

Sekcja Grotołazów Klubu Wysokogórskiego (później jako Sekcja Grotołazów Wrocław) oraz jej sekcja-córka, Sekcja Speleologiczna „Niedźwiedzie” od czasu odkrycia Jaskini podejmowały prace eksploracyjne w jej wnętrzu oraz na powierzchni. Ostatni zryw, podjęty w 2010 r. doprowadził w Korytarzu Wodnym pod Rondem do położonych bardzo blisko nieznanych pustek, pod zawaliskiem Sali Mastodonta. Ponieważ prace w zawalisku zakończyły się niepowodzeniem, postanowiono ponownie wykonać prace kartograficzne w całej Jaskini. Podczas pomiarów prowadzonych na końcu Lewego Wąsa w Korytarzu Kryształowym, rozebrano zawalisko w stropie szczelinowego korytarza. Ponad nim ukazało się przejście do nowych, niezbadanych partii. W ten zupełnie przypadkowy sposób, 14 stycznia 2012 r. otworzono nowy rozdział w poznaniu tajemnic Jaskini Niedźwiedziej.

            Po odkryciu Gangu Zdzicha przypuszczano, że to będzie raczej koniec odkryć. Im dalej, tym ciąg był ciaśniejszy. Jednakże po pokonaniu serii  zacisków z ostatecznym i najtrudniejszym - „Gilotyną” - 2 maja 2012 r. znaleziono się w sali, która miała niewyobrażalne, jak na sudeckie warunki, rozmiary i szatę naciekową – Sali Mastodonta. Przez długi czas odkrywcy nie mogli uwierzyć, że to nie jest sen... Jednak pasja eksploracji i pragnienie poznania niepoznanego tylko wzmocniło ich w dalszych działaniach.

             W dniu 8 września 2012 r., po pokonaniu długiego i trudnego zawaliska na końcu Sali Mastodonta, Jaskinia wpuściła grotołazów do wielopiętrowego ciągu sal i korytarzy. W ciągu dwóch dni poznano ponad kilometr nowych ciągów. Do tej pory, czasami zupełnie przypadkowo, zdarza się odnaleźć w wydawałoby się poznanych partiach, wejście do bocznych ciągów, korytarzyków czy zakamarów.

            Można mieć przeczucie, że Jaskinia nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa. Jesteśmy dopiero w połowie drogi do Białego Kamienia. A może istnieje coś dalej, do samych wywierzysk w Dolinie Morawy?...

Sz. Kostka


Partia Mastodonta w Jaskini Niedźwiedziej

Nie tylko wielkości sal i korytarzy tej części Jaskini Niedźwiedziej są zaskakujące. Także szata naciekowa nie ma sobie równych pod względem wielkości oraz bogactwa. Jaskinia przewyższa wszystkie poznane do tej pory polskie jaskinie. W Balkoniku oraz w Sali Mastodonta spotyka się stalaktyty i stalagmity o średnicach u nasady przekraczających 1 m. W sali Mastodonta wyrosło kilka kopuł naciekowych o średnicach dochodzących u podstawy do 4 m . Jednak absolutną królową „nowej” Jaskini jest Wielka Kaskada. Grubość narosłego w niej kalcytu szacowana jest nawet na kilkanaście metrów. Narosłe po sąsiedzku Organy, to wielka draperia o nieznanej miąższości i wysokości ponad 20 m.

Główny ciąg Jaskini na odcinku Sala Humbaków - Sala Mastodonta dzieli się na trzy piętra: górne - Balkonik, środkowe - Sala Hekate, dolne - Metro i Hades. Podobnie jak w „starej” części, wyraźnie pokazują one kolejne etapy rozwoju tej jaskini. Górne, najstarsze i największe piętro, obfituje w bogatą szatę naciekową. Najniższe piętro jest najsłabiej rozwinięte i spotyka się w nim jedynie nieduże nacieki. Jednak i tak można te korytarze, podobnie, jak i praktycznie całe Partie Mastodonta, przejść ani razu nie schyliwszy głowy.

Bardzo charakterystycznym elementem głównego ciągu jaskini są zawaliska, które pokrywają większą część spągu. Razem z połamanymi, niejednokrotnie olbrzymimi naciekami wskazują one na potężną katastrofę, która wydarzyła się w przeszłości. Miąższość tych zawalisk pozostaje w większości nieznana; pod Salą Humbaków pomiary wskazują na miąższość w okolicach 40 m, a w Sali Mastodonta nawet 60 m.

Partie Mastadonta Partie Mastadonta
Partie Mastadonta
Partie Mastadonta Partie Mastadonta
Partie Mastadonta
Partie Mastadonta Partie Mastadonta
Partie Mastadonta
Partie Mastadonta Partie Mastadonta
Partie Mastadonta
Partie Mastadonta Partie Mastadonta
Partie Mastadonta

Powstanie nowa trasa

Już na samym początku eksploracji Partii Mastodonta, doświadczenie odkrywców w projektowaniu i wykonawstwie tras turystycznych w jaskiniach podpowiadało, że nowoodkryte ciągi mogą nadawać się do pokazania szerszej publiczności. W miarę postępów eksploracji zaczęła się rodzić koncepcja poprowadzenia w nich trasy turystycznej. Ze względu na położenie Partii Mastodonta, ich udostępnienie wymaga przekucia dwóch korytarzy z powierzchni o długościach 151 oraz 87 m. W tych częściach Jaskini Niedźwiedziej, projektowana jest trasa o długości ok. 850 m o bardzo ciekawym przebiegu, nie mająca sobie równych w tej części Europy. Przygotowania trwają.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie, jest częścią spółki: Stroński Park Aktywności "Jaskinia Niedźwiedzia" Sp. z o.o. z siedzibą w Stroniu Śląskim, ul. Kościuszki 20a.